Η ενδοοικογενειακή βία καλά κρατεί, παρά το ότι, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, τα επεισόδια που καταγγέλθηκαν στην Αστυνομία κατά το 2019, ήταν σαφώς λιγότερα από προηγούμενα έτη. Είναι χαρακτηριστικό πως εντός ενός 48ωρου την περασμένη Τρίτη και την περασμένη Τετάρτη έγιναν τρεις καταγγελίες για επεισόδια ενδοοικογενειακής βίας στη Μαγνησία.
64χρονος φέρεται να απείλησε την αδερφή του και να της προκάλεσε απλές σωματικές βλάβες, μετά από διαφωνία που είχαν για οικογενειακές διαφορές.
Επίσης στο αστυνομικό τμήμα κατέληξε πρώην αντρόγυνο και η μητέρα της γυναίκας, μετά από επεισόδιο που σημειώθηκε μεταξύ τους.
Πρόκειται για μία γυναίκα 35 ετών, τον 35χρονο πρώην σύζυγό της και τη μητέρα της, ηλικίας 56 ετών. Το επεισόδιο σημειώθηκε για οικογενειακές διαφορές και αλληλομηνύθηκαν για ενδοοικογενειακή βία και απλές σωματικές βλάβες. Για ενδοοικογενειακή απειλή συνελήφθη την Τετάρτη ένας σύζυγος στον Αλμυρό.
Καθημερινά οι αστυνομικοί καλούνται να συλλάβουν άνδρες, αλλά και γυναίκες, που επιτίθενται στους ή στις συζύγους τους, στους γονείς τους, ακόμη και στα παιδιά τους…
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Διεύθυνσης Αστυνομίας Μαγνησίας, κατά το 2019 καταγράφηκαν 29 επεισόδια ενδοοικογενειακής βίας , έναντι 54, που είχαν καταγραφεί το 2018.
Τα στοιχεία της Αστυνομίας δείχνουν ένα μόνον μέρος του προβλήματος, καθώς τα περισσότερα περιστατικά δεν φθάνουν στο Αστυνομικό Τμήμα και στις δικαστικές αίθουσες.
Το 2017 τα επεισόδια ήταν 40, το 2016 ήταν 39 και το 2015 47… Δηλαδή ο αριθμός των επεισοδίων που καταγράφηκε το 2019 ήταν ο μικρότερος στην πενταετία.
Θύματα ενδοοικογενειακής βίας πέφτουν κυρίως γυναίκες, που δέχονται επιθέσεις από τους συζύγους τους ή τους εν διαστάσει συζύγους τους. Είναι η λεγόμενη «αόρατη» βία, που συμβαίνει πίσω από κλειστές πόρτες, καθώς θεωρείται αυστηρά οικογενειακή υπόθεση…
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Αστυνομικής Διεύθυνσης Μαγνησίας, το 2014 τα περιστατικά που είχαν καταγγελθεί στις αστυνομικές αρχές ήταν 43, ενώ το 2013 37.
Η ενδοοικογενειακή βία καταγράφεται σε όλα τα κοινωνικά στρώματα, δεν είναι χαρακτηριστικό μόνο φτωχών οικογενειών. Πάντως η τηλεφωνική γραμμή 15900 του υπουργείου Εσωτερικών δέχεται χιλιάδες κλήσεις.
Η ενδοοικογενειακή βία δεν περιλαμβάνει μόνο τη σωματική κακοποίηση, αλλά τις άμεσες και έμμεσες απειλές, τη συναισθηματική και ψυχολογική βία, τη σεξουαλική κακοποίηση, την κοινωνική απομόνωση, τον οικονομικό έλεγχο και γενικότερα όλες εκείνες τις συμπεριφορές, που ωθούν ένα άτομο, να ζει υπό έναν διαρκή φόβο. Οι ηλικίες των γυναικών που πέφτουν θύματα βίας, ξεκινούν από πολύ μικρές, ακόμη και φοιτήτριες και φθάνουν μέχρι τα 60-70 χρόνια.
Με βάση έρευνες, το πρώτο περιστατικό βίας παρατηρείται συνήθως μετά τον γάμο (56,06%), ενώ οι γυναίκες, παρά τη βίαιη συμπεριφορά του συζύγου τους (80%), εξακολουθούν να μένουν μαζί τους (65,22%). Η συνηθέστερη μορφή βίας είναι η ψυχολογική και η σωματική, ενώ λιγότερο συχνά αναφέρεται μόνο η ψυχολογική βία.
Μία στις τρεις γυναίκες έχει πέσει θύμα κακοποίησης μια φορά στη ζωή της. Οι ηλικίες των γυναικών που πέφτουν θύματα βίας ξεκινούν από πολύ μικρές, ακόμη και φοιτήτριες και φθάνουν μέχρι τα 60-70 χρόνια.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν συλλεχθεί από γυναίκες θύματα στις συμβουλευτικές υπηρεσίες, το πρώτο περιστατικό βίας παρατηρείται συνήθως μετά τον γάμο (56,06%) και οι γυναίκες, παρά τη βίαιη συμπεριφορά του συζύγου τους (80%), εξακολουθούν να μένουν μαζί τους (65,22%). Η συνηθέστερη μορφή βίας είναι η ψυχολογική και η σωματική, ενώ λιγότερο συχνά αναφέρεται μόνο η ψυχολογική βία.
Καταγγέλλονται ακόμη και βιασμοί εντός γάμου, περιστατικά αιμομιξίας, θείος με ανιψιά, πατέρας με κόρη… Καταγγέλλονται επίσης αποβολές εγκύων λόγω κακοποίησης.
Το νομικό πλαίσιο
Όπως ορίζει ο Ν. 3500/2006 άρθρο 1 «ενδοοικογενειακή βία» θεωρείται η τέλεση αξιόποινης πράξης σε βάρος μέλους της οικογένειας σύμφωνα με τα άρθρα 6,7,8 και 9 του ως άνω νόμου ήτοι αξιόποινες πράξεις όπως η ενδοοικογενειακή σωματική βλάβη (άρθρο 6) που προσβάλλει τη σωματική ακεραιότητα και υγεία, η ενδοοικογενειακή παράνομη βία και απειλή (άρθρο 7) που προσβάλλει την προσωπική ελευθερία, ο βιασμός και η κατάχρηση σε ασέλγεια όπως τροποποιήθηκε με τον Ν. 4619/2019 (άρθρο 8) που προσβάλλει τη γενετήσια ελευθερία, η ενδοοικογενειακή προσβολή της γενετήσιας αξιοπρέπειας (άρθρο 9), αλλά και τα άρθρα 299 ανθρωποκτονία με δόλο και (311 ΠΚ) θανατηφόρα σωματική βλάβη.
Ως «Οικογένεια ή κοινότητα» νοείται η κοινωνική μονάδα που αποτελείται από συζύγους ή πρόσωπα που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης ή γονείς ή συγγενείς πρώτου και δεύτερου βαθμού εξ αίματος ή εξ αγχιστείας και τα εξ υιοθεσίας τέκνα τους. Ν. 4531/2018 στο άρθρο 3 παρ.2 που τροποποίησε τον Ν. 3500/2006)
Με τις τελευταίες τροποποιήσεις του νέου Ποινικού Κώδικα στον Ν. 4617/2019 στο άρθρο 312 τυποποιείται η σωματική βλάβη αδύναμων ατόμων και καταλαμβάνει πλέον όλες τις «πράξεις σωματικής βλάβης που στρέφονται κατά αδύναμων ατόμων», εφόσον βρίσκονται υπό την επιμέλεια ή την προστασία του δράστη ή έχουν μαζί του σχέση εργασίας ή υπηρεσίας.
Όμως η παράγραφος 2 του άρθρου 312 νέου Π.Κ. οριοθετεί και ρυθμίζει πλέον την ποινική κύρωση όταν οι παραπάνω πράξεις τελούνται σε βάρος της συζύγου κατά τη διάρκεια του γάμου ή σε βάρος της συντρόφου κατά τη διάρκεια της συμβίωσης χωρίς φυσικά στην περίπτωση αυτή να πρέπει το θύμα να αποδείξει την αδύναμη θέση του. Άλλωστε η τέλεση των ως άνω πράξεων σε βάρος εγκύου συνιστά και επιβαρυντική περίσταση.
Η νέα διάταξη (312 ΠΚ) αφενός δεν καταργεί τον προγενέστερο νόμο, αλλά ως ειδικότερη υπερισχύει έναντι αυτού. Ειδικότερα και σύμφωνα με το άρθρο 312 νέου Π.Κ. όποιος προκαλεί σωματική κάκωση ή βλάβη της υγείας σε ανήλικο ή πρόσωπο που δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του, εφόσον τα πρόσωπα αυτά βρίσκονται «υπό την επιμέλεια ή την προστασία του δράστη» βάσει νόμου, δικαστικής απόφασης ή πραγματικής κατάστασης τιμωρείται ως εξής: Η σωματική βλάβη (308 παρ. 1 εδ α ΠΚ) τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους, η επικίνδυνη σωματική βλάβη (309 ΠΚ) με φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών, η βαριά σωματική βλάβη (310 παρ.1 εδ α ΠΚ) με φυλάκιση τουλάχιστον 3 ετών, και αν επεδίωκε την πρόκληση βαριάς σωματικής βλάβης με κάθειρξη, ενώ η θανατηφόρα σωματική βλάβη (311 ΠΚ) με κάθειρξη.
