Της Γραμματής Μπακλατσή*
Εκεί που περίμεναν χιλιάδες ιδιοκτήτες γης, ότι θα μπορέσουν να ξεμπλοκάρουν τις ιδιοκτησίες τους και θα τους δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία να καταθέσουν αντιρρήσεις για τις εκτάσεις τους, που χαρακτηρίστηκαν εσφαλμένα ως δασικές χωρίς να λάβουν γνώση , όπως μάλιστα τους υποσχέθηκε η κυβέρνηση με την ψήφιση του περιβαλλοντικού νόμου 4685/20 και καθόρισε με την 64663/2956/ 8 Ιουλίου 2020 απόφαση του ο Υπουργός Περιβάλλοντος , εν τούτοις με νέα εγκύκλιο στις 14-01-21 που έστειλε ο νέος Υφυπουργός Περιβάλλοντος για θέματα Δασικών Χαρτών , ΔΕΝ ΘΑ ΓΙΝΟΥΝ ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ , αλλά οι αντιρρήσεις θα περιοριστούν ΜΟΝΟ στο αναμορφούμενο τμήμα .
Έτσι χάνουν το δικαίωμα να κάνουν Αντιρρήσεις, χιλιάδες πολίτες που έχουν ακίνητα σε περιοχές με κυρωμένο δασικό χάρτη και το τελευταίο διάστημα ενημερώθηκαν κατά τη σύνταξη του κτηματολογίου στην περιοχή τους , ότι οι εκτάσεις τους είναι δασικές και επειδή δεν έκανα αντίρρηση θα περιέλθουν στο Ελληνικό Δημόσιο , ή στην καλύτερη των περιπτώσεων θα έχουν έναν δασωμένο αγρό αν <<κερδίσουν>> το ιδιοκτησιακό καθεστώς , κάτι πολύ δύσκολο , αφού οι περισσότεροι στερούνται παλιών συμβολαίων.
Επίσης από τα σύννεφα θα πέσουν και οι αγρότες που έλαβαν την επιδότηση το 2020 από τον ΟΠΕΚΕ για τις εκτάσεις που είναι δασικές πιστεύοντας ότι αποχαρακτηρίστηκαν , αλλά μετά την αναμόρφωση του δασικού χάρτη θα δούνε πάλι τις εκτάσεις τους να παραμένουν δασικές γιατί δεν τις κατέχουν με νόμιμες διοικητικές πράξεις.
ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΑΚΟΛΟΥΘΙΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
1. Τον Μάιο του 2020 ψήφισε η κυβέρνηση το Νόμο 4685/2020 «Εκσυγχρονισμός περιβαλλοντικής νομοθεσίας,… και λοιπές διατάξεις ». Ένα από τα σοβαρά ζητήματα που είχε ως αντικείμενο ο νόμος ήταν και η επίλυση ζητημάτων που προέκυψαν κατά την ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών όπως : αγροτικές εκτάσεις με απόφαση της διοίκησης και κτίρια με οικοδομικές άδειες , που χαρακτηρίστηκαν ως δασικές , η πληρωμή των ενισχύσεων στους αγρότες για τις εκτάσεις που ξεχερσώθηκαν από τον ΟΠΕΚΕΠΕ , οι οικιστικές πυκνότητες καθώς και η επίσπευση της διακασίας εξέτασης των 170.000 αντιρρήσεων που έγιναν από τους πολίτες και άλλες ρυθμίσεις. Ο νόμος μέσα από <<σφιχτές>> προθεσμίες έδινε το δικαίωμα της αναμόρφωσης και τροποποίησης των δασικών χαρτών και στη συνέχεια των ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΩΝ από τους πολίτες όπως αυτή προβλέπεται στα άρθρα 15 επ. του ν. 3889/2010 (Α’ 182) , ώστε να δημιουργηθούν όσο το δυνατόν ορθότεροι δασικοί χάρτες και να ολοκληρωθεί η διαδικασία του δασολογίου και του κτηματολογίου μέσα στο 2021.
2. Στη συνέχεια με την υπ΄ αριθμ. Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΠΔ/64663/2956 ( ΦΕΚ 2773/Β/8-7-2020 ) απόφαση του ο Υπουργός Περιβάλλοντος καθόρισε επακριβώς ποιες διοικητικές πράξεις θα λαμβάνονται υπόψη από τις διευθύνσεις δασών , τις τεχνικές προδιαγραφές και την διαδικασία για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση και κατάρτιση των νέων δασικών χαρτών κατά το άρθρο 48 του ν. 4685/2020. Σύμφωνα με το ΆΡΘΡΟ 7 της Υ.Α. << Οι δασικοί χάρτες αναμορφώνονται σε εφαρμογή της παραγράφου 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020, σε όποιο στάδιο αυτοί βρίσκονται, προκειμένου να συμπεριλάβουν τις διοικητικές πράξεις των άρθρων 1 και 2. Οι δασικοί χάρτες που αναρτήθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, συμπεριλαμβανομένων των μερικώς ή ολικώς κυρωθέντων, μετά την κατά τα ανωτέρω αναμόρφωση και τροποποίηση, αναρτώνται εκ νέου στο σύνολό τους, συμπεριλαμβανομένων και των μη αναμορφωθέντων τμημάτων τους ………..>>.
3. Με το Α. Π.: ΥΠΕΝ/∆Π∆/92828/4471/ 28-09-2020 έγγραφο του ο Γ.Γ. ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ , απέστειλε στις Διευθύνσεις Δασών εγκύκλιο με θέμα: << Οδηγίες εφαρμογής της διάταξης της παρ. 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020 (Α΄92) και της υπ’ αριθμ. 64663/2956/2020(Β΄ 2773) Υπουργικής Απόφασης με τίτλο «Καθορισμός διοικητικών πράξεων, τεχνικών προδιαγραφών – διαδικασίας για την αυτεπάγγελτη αναμόρφωση και κατάρτιση των δασικών χαρτών» , προκειμένου να γίνει η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΔΑΣΙΚΏΝ ΧΑΡΤΩΝ.
4. Ακολούθως με το Α. Π.: ΥΠΕΝ/∆∆ΕΥ/123007/3541 21-12-2020 έγγραφο του ο Γ.Γ. ΦΥΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΥΔΑΤΩΝ , απέστειλε στις Διευθύνσεις Δασών ΝΕΑ εγκύκλιο με θέμα: << Προετοιμασία για την ανάρτηση του δασικού χάρτη>>, με την οποία ενημερώνει ότι οι Δήμοι δεν προσκόμισαν τα εγκεκριμένα όρια σχεδίων (ρυμοτομικά σχέδια πόλης, πράξεις εφαρμογής, εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες, κ.α.) για την αναμόρφωση των δασικών χαρτών , με αποτέλεσμα οι περιοχές να εξαιρεθούν, επί του παρόντος, της θεώρησης και ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΏΝ ΧΑΡΤΩΝ.
5. Στη συνέχεια με το Α. Π.: ΥΠΕΝ/ΔΔΕΥ/2344/83: 12-01-2021 , έγγραφο του Ο ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΔΑΣΩΝ & ΔΑΣΙΚΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ απέστειλε στις Διευθύνσεις Δασών ΝΕΑ εγκύκλιο με θέμα: <<Προγραμματισμός Αναρτήσεων Δασικών Χαρτών>> , σύμφωνα με το οποίο από τις 15-01-2021 έως τις 26-02-2021 θα πραγματοποιηθεί σταδιακά η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΙΚΏΝ ΧΑΡΤΩΝ από τις 57 Διευθύνσεις Δασών της Χώρας.
6. Δύο μέρες μετά στις 14-01-2021 με το υπ΄ αρ. 3295/104 έγγραφο του Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΜΥΡΑΣ απέστειλε εγκύκλιο στις Διευθύνσεις Δασών με θέμα :<< Ανάρτηση αναμορφωμένων δασικών χαρτών, σε εφαρμογή της παρ. 10 άρθρου 48 ν. 4685/2020>> , με την οποία διευκρινίζει μία σειρά ζητημάτων ενόψει της επικείμενης ανάρτησης των αναμορφωθέντων και τροποποιηθέντων δασικών χαρτών . Σύμφωνα με την εγκύκλιο << …. για τους δασικούς χάρτες που αναρτήθηκαν και κυρώθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, αντιρρήσεις δέχεται μόνο το αναμορφούμενο τμήμα του δασικού χάρτη…….>>.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
1) H διαδικασία της αναμόρφωσης έπρεπε να κλείσει σύμφωνα με το νόμο 4685/2020 τον Αύγουστο του 2020, αλλά λόγω της έλλειψης προσωπικού και του κορονοιού έχει παραταθεί πολύ, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει η έγκαιρη υλοποίηση του έργου του κτηματολογίου και να υπάρξουν κυρώσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
2) Η Υπουργική Απόφαση ( ΦΕΚ 2773 Β/2020) ερμήνευσε την παράγραφο 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020 . Σύμφωνα με το ΆΡΘΡΟ 7 της Υ.Α. << Οι δασικοί χάρτες αναμορφώνονται σε εφαρμογή της παραγράφου 10 του άρθρου 48 του ν. 4685/2020, σε όποιο στάδιο αυτοί βρίσκονται, προκειμένου να συμπεριλάβουν τις διοικητικές πράξεις των άρθρων 1 και 2. Οι δασικοί χάρτες που αναρτήθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, συμπεριλαμβανομένων των μερικώς ή ολικώς κυρωθέντων, μετά την κατά τα ανωτέρω αναμόρφωση και τροποποίηση, αναρτώνται εκ νέου στο ΣΥΝΟΛΟ τους, συμπεριλαμβανομένων και των μη αναμορφωθέντων τμημάτων τους ………..>>.
3) Η από 8-7-20 Υπουργική Απόφαση ( ΦΕΚ 2773 Β/2020) που καθόριζε ποιες διοικητικές πράξεις εντάσσονται στη δασική νομοθεσία , είχε πολλά <<κενά>>, με αποτέλεσμα μετά από ερωτήματα των διευθύνσεων δασών να χρειαστεί να εκδοθεί τέλος Σεπτεμβρίου του 2020 από το ΥΠΕΝ , διευκρινιστική εγκύκλιος με οδηγίες , για την κοινή αντιμετώπιση αιτημάτων πολιτών αποχαρακτηρισμού εκτάσεων από την διοίκηση.
4) Με την από 14-01-2021 ( αρ. πρωτ. 3295/104 ) εγκύκλιο του Ο ΥΦΥΠΟΥΡΓΟΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ &ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΑΜΥΡΑΣ , δίνεται ΝΕΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ στην εφαρμογή της παρ. 10 άρθρου 48 ν. 4685/2020. Σύμφωνα με την εγκύκλιο << …. για τους δασικούς χάρτες που αναρτήθηκαν και κυρώθηκαν πριν την ισχύ του ν. 4685/2020, αντιρρήσεις δέχεται ΜΟΝΟ το αναμορφούμενο τμήμα του δασικού χάρτη…….>>.
5) Οι πολίτες για έξι μήνες ( από τον Ιούλιο του 2020 έως τις 14 Ιανουαρίου του 2020) ενημερώνονταν από τις διευθύνσεις δασών της χώρας ότι θα <<ανοίξουν >> ξανά οι Αντιρρήσεις για το ΣΥΝΟΛΟ ΤΟΥ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ μετά την αναμόρφωση του Δασικού Χάρτη , σύμφωνα με το άρθρο 7 της Υπουργικής απόφασης 64663/2956 ( ΦΕΚ 2773/8-7-20).
6) Περιβαλλοντικές Οργανώσεις καθώς και το ΓΕΩΤΕΕ και οι Δασολόγοι προσέφυγαν στο ΣτΕ κατά του περιβαλλοντικού νόμου και της Υπουργικής Απόφασης , επικαλούμενοι ότι : ακυρώνονται στην πράξη οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες , διότι η απόφαση του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας αίρει αναδρομικά την αποδεικτική ισχύ όλων ανεξαιρέτως των δασικών χαρτών, κυρωμένων και μη , τροποποιήθηκαν οι εξαιρέσεις από το δασικό χάρτη με την προσθήκη σειράς αμφιβόλου εγκυρότητας διοικητικών πράξεων, ενώ άλλαξαν και οι προδιαγραφές κατάρτισης των δασικών χαρτών, εξαιρώντας και δασικές περιοχές. Η προσφυγή στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) αναμένεται να συζητηθεί μετά από αναβολές στις 5 Μαρτίου 2020.
7) Προφανώς , το Υπουργείο Περιβάλλοντος για να αιτιολογήσει ενώπιον του ΣτΕ , τις νομοθετικές του αλλαγές στη δασική νομοθεσία και για να αποδείξει ότι δεν ακυρώνει στην πράξη την ισχύ των κυρωμένων δασικών χαρτών , ΞΑΦΝΙΚΑ έξι μήνες μετά παίρνει πίσω την Υπουργική Απόφαση που καθόριζε ότι ο Αναθεωρημένος Δασικός Χάρτης θα αναρτηθεί ξανά στο Σύνολο του , συμπεριλαμβανομένου και των μη αναμορφωθέντων τμημάτων τους , και με την χθεσινή εγκύκλιο του Υφυπουργού Περιβάλλοντος καθορίζει ότι Αντιρρήσεις θα δέχεται ΜΟΝΟ ΤΟ ΑΝΑΜΟΡΦΟΥΜΕΝΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΔΑΣΙΚΟΥ ΧΑΡΤΗ.
8) Επομένως οι αντιρρήσεις θα είναι περιορισμένες και θα αφορούν τις Οικιστικές Πυκνότητες , περιοχές με ιώδες περίγραμμα που συμπεριελάμβαναν αυθαίρετα κτίσματα , και είχαν εξαιρεθεί στην πρώτη ανάρτηση και κύρωση των Δασικών Χαρτών και με απόφαση του το ΣτΕ ζήτησε να συμπεριληφθούν στον δασικό χάρτη.
9) Οι Δήμοι δεν έστειλαν , ως όφειλαν μέχρι σήμερα , τα εγκεκριμένα όρια σχεδίων (ρυμοτομικά σχέδια πόλης, πράξεις εφαρμογής, εγκεκριμένες πολεοδομικές μελέτες, κ.α.) για να συμπεριληφθούν στην αναμόρφωση των δασικών χαρτών , με αποτέλεσμα να εξαιρούνται ακόμα και τώρα περιοχές με δασικό χαρακτήρα από την ανάρτηση των Αναμορφωμένων Δασικών Χαρτών.
10) Εγκλωβισμένοι βρίσκονται και εννέα χιλιάδες ιδιοκτήτες οικοπέδων στο Πήλιο, των οποίων οι ιδιοκτησίες βρίσκονται εκτός σχεδίου πλέον, μετά την υπ΄αριθμ. 1268/2019 απόφαση του ΣτΕ, με την οποία ακυρώθηκαν τα Όρια Οικισμών του Πηλίου. Οι ιδιοκτήτες αυτοί ενημερώθηκαν πρόσφατα από το Κτηματολόγιο κατά την ανάρτηση των κτηματολογικών πινάκων , ότι η ιδιοκτησία τους διεκδικείται από το Ελληνικό Δημόσιο , λόγω δασικών χαρτών και όσοι επιθυμούν θα πρέπει να υποβάλλουν ένσταση μέχρι τις 5 Φεβρουαρίου του 2021 για να αναγνωρίσουν ιδιοκτησιακά τις εκτάσεις τους και να επιλύσουν το θέμα με το δασαρχείο, το οποίο μέχρι σήμερα παραμένει άλυτο και για αυτό περίμεναν να κάνουν Αντιρρήσεις κατά την ανάρτηση του νέου δασικού χάρτη .
11) Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής δεν έχει δώσει λύση το Υπουργείο στο μεγάλο θέμα των ξεχερσωμένων εκτάσεων χιλιάδων αγροτών που έκαναν αίτηση εξαγοράς, η οποία όμως διάταξη κρίθηκε μη νόμιμη από το ΣτΕ και οι εκτάσεις παραμένουν δασικές.
* Η Γραμματή Μπακλατσή είναι Τοπογράφος Μηχανικός