Ο ρόλος του φαρμακοποιού στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, καθώς και οι προοπτικές και οι προκλήσεις του αύριο για το ελληνικό φαρμακείο βρέθηκαν στο επίκεντρο του 3ου Πανθεσσαλικού Φαρμακευτικού Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στην Καλαμπάκα, στις 25 και 26 Νοεμβρίου 2017. Το συνέδριο διοργάνωσαν οι Φαρμακευτικοί Σύλλογοι Θεσσαλίας με ευθύνη του Φαρμακευτικού Συλλόγου Τρικάλων και υπό την αιγίδα του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου.
Στην πλούσια και επίκαιρη θεματολογία, αλλά και στη συμμετοχή 440 συνέδρων από την Περιφέρεια της Θεσσαλίας, αλλά και κάθε γωνιά της Ελλάδας, οφείλεται η μεγάλη επιτυχία του συνεδρίου.
Αναλυτικότερα, σε ό,τι αφορά στα θέματα που παρουσιάστηκαν:
- Ελληνικό Φαρμακείο: Προοπτικές και προκλήσεις του αύριο
Τα θέματα που αφορούν στην καθημερινότητα του φαρμακείου και στις νέες ανάγκες που δημιουργούνται από το σύγχρονο οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον, ανέπτυξαν κατά τη διάρκεια των τοποθετήσεών τους οι κ.κ. Νικόλαος Μάνος, πρόεδρος Φ.Σ. Τρικάλων, Γιάννης Μακρυγιάννης, πρόεδρος Φ.Σ. Λάρισας, Κώστας Ματσιόλης, πρόεδρος Φ.Σ. Μαγνησίας, και Γιώργος Ακρίβος, μέλος Δ.Σ. Φ.Σ. Καρδίτσας και πρόεδρος του Συνεταιρισμού Φαρμακοποιών Καρδίτσας.
Όλοι επισήμαναν ότι ο φαρμακοποιός είναι ο επιστήμονας της διπλανής πόρτας, ο οποίος προσφέρει τις γνώσεις του και τη βοήθειά του καθημερινά στους συνανθρώπους του. Η εύκολη πρόσβαση στο ελληνικό φαρμακείο και η σχέση εμπιστοσύνης που έχει χτιστεί με τους πολίτες, καθιστά τον φαρμακοποιό απαραίτητο κρίκο στην παροχή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
- Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας από τα φαρμακεία
Το πολύ επίκαιρο θέμα της παροχής ΠΦΥ από τα φαρμακεία παρουσιάστηκε κατά τη διάρκεια της ενότητας αυτής, τον συντονισμό της οποίας είχε ο πρόεδρος του Φ.Σ. Ηρακλείου κ. Γιάννης Τσικανδηλάκης.
«Ο ρόλος του φαρμακοποιού στη σύγχρονη φαρμακευτική περίθαλψη και εξατομικευμένη ιατρική πρακτική: Προκλήσεις και προοπτικές» ήταν το θέμα της εισήγησης του κ. Ιωάννη Βιζιριανάκη, αναπληρωτή καθηγητή Φαρμακογνωσίας-Φαρμακολογίας του Τμήματος Φαρμακευτικής ΑΠΘ. Ο κ. Βιζιριανάκης, μεταξύ άλλων, επισήμανε τον ουσιαστικό ρόλο του φαρμακοποιού ως επιστημονικού συμβούλου και τη συμβολή του στη συμμόρφωση των ασθενών με τη φαρμακευτική του αγωγή.
Παίρνοντας τον λόγο ο κ. Διαμαντής Κλημεντίδης, κλινικός φαρμακοποιός M.Sc., υπεύθυνος Νοσοκομειακού Φαρμακείου στην Κλινική «Αγία Αικατερίνη», επιχείρησε να απαντήσει στο καίριο ερώτημα «έχει ρόλο ο φαρμακοποιός στην εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού;». Τόνισε δε, ότι «σε όλο τον κόσμο τα κοινοτικά φαρμακεία συμμετέχουν στην εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού είτε έμμεσα, είτε άμεσα. Η συμμετοχή του φαρμακοποιού στις δράσεις μεγιστοποίησης της εμβολιαστικής κάλυψης του ελληνικού πληθυσμού ανήκει στα βασικά επαγγελματικά δικαιώματά του».
- Το νομικό και το διαχειριστικό πλαίσιο διακίνησης των ιατροτεχνολογικών προϊόντων από το φαρμακείο
Το πολύ ενδιαφέρον και επίκαιρο θέμα του νομικού και διαχειριστικού πλαισίου της διακίνησης ιατροτεχνολογικών προϊόντων από το φαρμακείο παρουσίασε κατά τη διάρκεια της ομιλίας της η κα Σοφία Αγγέλου, δικηγόρος, ΔΝ Φαρμακευτικής Νομοθεσίας, LLM. Ακολούθησε διάλογος με τους φαρμακοποιούς-συνέδρους και η κα Αγγέλου απάντησε στα ερωτήματά τους, διευκρινίζοντας λεπτομέρειες από το ισχύον νομικό και διαχειριστικό πλαίσιο διακίνησης ιατροτεχνολογικών προϊόντων από το φαρμακείο.
- Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη Φάρμακα (Μ.Σ.Α.Φ.)
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας της η κα Δήμητρα Χατζηπαύλου – Λίτινα, καθηγήτρια Φαρμακευτικής Χημείας στο Τμήμα Φαρμακευτικής ΑΠΘ, τόνισε ότι «Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 30 εκατομμύρια άτομα σε όλο τον κόσμο λαμβάνουν καθημερινά Μ.Σ.Α.Φ. και ότι το 40% των ατόμων αυτών είναι ηλικίας άνω των 60 ετών». Επιπλέον, αναφέρθηκε στον μηχανισμό δράσης των φαρμάκων αυτών και τις αλληλεπιδράσεις τους με άλλα φάρμακα, επισημαίνοντας τον συμβουλευτικό ρόλο του φαρμακοποιού, κυρίως στις ομάδες υψηλού κινδύνου.
- Διακοπή καπνίσματος
Στα σημαντικά οφέλη από τη διακοπή του καπνίσματος αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλίας της η κα Σοφία Γιδά, πνευμονολόγος, επιμελήτρια Β’, Β’ Πνευμονολογική Κλινική Γ.Ν. Τρικάλων. Πιο συγκεκριμένα, η κα Γιδά επισήμανε ότι παρατηρούνται:
Σε 20 λεπτά: Πτώση της αρτηριακής πίεσης και υποχώρηση της ταχυσφυγμίας
Σε 8 ώρες: Τα επίπεδα του CO θα μειωθούν και τα επίπεδα του οξυγόνου θα επιστρέψουν σε φυσιολογικές τιμές
Σε 48 ώρες: Η πιθανότητα καρδιακής προσβολής αρχίζει να μειώνεται, η νικοτίνη απομακρύνεται από το σώμα, η γεύση και η όσφρηση επανέρχονται.
Σε 72 ώρες: Ο βήχας και η απόχρεμψη θα υποχωρήσουν σημαντικά και η ενέργεια θα αυξηθεί.
Σε 1 χρόνο: Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής θα μειωθεί κατά 50% και η αναπνευστική λειτουργία θα είναι βελτιωμένη και θα βελτιώνεται συνεχώς
Σε 5 χρόνια: Ο κίνδυνος εγκεφαλικού θα εξισωθεί με αυτόν των μη καπνιστών.
Σε 10 χρόνια: Ο κίνδυνος καρκίνου θα εξισωθεί με αυτόν των μη καπνιστών.
Σε 15 χρόνια: Ο κίνδυνος καρδιακούς προσβολής θα εξισωθεί με αυτόν των μη καπνιστών.
Τέλος, παρουσίασε τα «βήματα» που πρέπει να ακολουθηθούν για τη διακοπή καπνίσματος.
- Νέα δεδομένα στον αντιγριπικό εμβολιασμό
Στην εποχική γρίπη και τον αντιγριπικό εμβολιασμό αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της ομιλίας της η κα Ιωάννα Τσιαούση, medical director, Τμήμα Εμβολίων ΒΙΑΝΕΞ. Πιο συγκεκριμένα, η κα Τσιαούση παρουσίασε την επιδημιολογική εικόνα και την ποικιλομορφία των ιών της γρίπης, τις ομάδες αυξημένου κινδύνου, καθώς και τη σημασία του αντιγριπικού εμβολιασμού. Ακόμη, τόνισε ότι παρά το γεγονός πως ο εμβολιασμός των επαγγελματιών υγείας έναντι της γρίπης βοηθάει στην ατομική προστασία τους, αφού έχουν αυξημένο κίνδυνο έκθεσης στη γρίπη, η εμβολιαστική κάλυψή τους παραμένει χαμηλή.
- Ημιστερεές φαρμακοτεχνικές μορφές στο εργαστήριο του φαρμακείου
Στο ποιες είναι οι ημιστερεές φαρμακοτεχνικές μορφές και ποιες οι χρήσεις τους αναφέρθηκε κατά τη διάρκεια της παρουσίασής της η κα Σοφία Χατζηαντωνίου, επίκουρη καθηγήτρια Φαρμακευτικής Τεχνολογίας στο Τμήμα Φαρμακευτικής Πανεπιστημίου Πατρών. Πιο συγκεκριμένα, η κα Χατζηαντωνίου διευκρίνισε ότι στις ημιστερεές φαρμακοτεχνικές μορφές ανήκουν οι αλοιφές, οι κρέμες, τα πηκτώματα (γέλες) και οι πάστες. Η δε παρασκευή τους γίνεται είτε εξ αρχής (π.χ. παρασκευή γαλακτώματος, αλοιφής, πάστας, πηκτώματος), είτε με ανάμιξη εμπορικών σκευασμάτων (ιδιοσκευασμάτων, ιατροτεχνολογικών, καλλυντικών), είτε με ενσωμάτωση δραστικών ουσιών σε βάση (ή εμπορικό σκεύασμα).
- Εφαρμογές της τρισδιάστατης εκτύπωσης στις επιστήμες υγείας
Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο κ. Γεώργιος Ελευθεριάδης, ChEng, MEng, MSc, PhD(c), αναφέρθηκε στις εφαρμογές της τρισδιάστατης εκτύπωσης στις επιστήμες υγείας και τα πλεονεκτήματά τους. Πιο συγκεκριμένα, επιτυγχάνεται:
Σχεδιασμός κατά απαίτηση φαρμακοτεχνικών μορφών
Εισαγωγή κατά απαίτηση δόσεων
Τροποποίηση κατά απαίτηση επιθυμητών ιδιοτήτων
- Μικροβιολογική καθαριότητα στο φαρμακείο
Στις διαδικασίες καθαρισμού και απολύμανσης στο φαρμακείο αναφέρθηκε ο κ. Χρήστος Φυτάς, χημικός, δρ Φαρμακευτικής, διευθύνων σύμβουλος INDEVCHEM P.C. Επισήμανε ότι ο καθαρισμός και η απολύμανση στο φαρμακείο αφορούν την είσοδο, την υποδοχή, τους πάγκους εργασίας, τα ράφια, τα καθίσματα, τα πατώματα, τις βιτρίνες, τα τζάμια, τα κλιματιστικά, τους αεραγωγούς, τους χώρους και τον εξοπλισμό των εργαστηρίων, και πρέπει να πληρούν υψηλά πρότυπα υγιεινής.
- Χειρισμός τραυμάτων στο φαρμακείο
Το ενδιαφέρον των συνέδρων συγκέντρωσε η επίδειξη χειρισμού τραυμάτων στο φαρμακείο από την κα Ελένη Γιοβανοπούλου, νοσηλεύτρια – εκπαιδεύτρια πρώτων βοηθειών Ε.Ε.Σ. Πιο συγκεκριμένα, οι φαρμακοποιοί που την παρακολούθησαν είδαν στην πράξη πώς αντιμετωπίζονται τα περιστατικά στα οποία έχουμε εκδορές, σφηνωμένα αντικείμενα, τομές από κοφτερά αντικείμενα και ρινορραγίες. Την εισαγωγική ομιλία – χαιρετισμό έκανε ο Δρ. Αντώνιος Αυγερινός, πρόεδρος του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού.
Το συνέδριο έκλεισε με την κεντρική εισήγηση του προέδρου του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, κ. Κυριάκου Θεοδοσιάδη, ο οποίος και αναφέρθηκε στα τρέχοντα θέματα του κλάδου. Κατά τη διάρκεια της εισήγησής του, ο κ. Θεοδοσιάδης τόνισε ότι «έχει έρθει πλέον η ώρα ο κλάδος να χαράξει μια στρατηγική φυγής προς τα εμπρός, αφήνοντας πίσω του τη μιζέρια των μνημονίων και διαμορφώνοντας τις συνθήκες για το φαρμακείο των επόμενων χρόνων. Το φαρμακείο που θα στηρίζεται στην επιστημονική αναβάθμιση και, μέσω αυτής, στην καθιέρωσή του ως μονάδα παροχής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Πρόληψης. Μια διαδικασία που θα κατατάξει το φαρμακείο εκεί που πρέπει να ανήκει ως χώρος παροχής επιστημονικών υγειονομικών υπηρεσιών». Και συνέχισε, διευκρινίζοντας ότι προς την κατεύθυνση αυτή, ο ΠΦΣ σχεδιάζει τη χάραξη στρατηγικής που θα ανεβάζει το επίπεδο του φαρμακείου στην κοινωνία και την πολιτεία, που θα ξεπερνά τα μέχρι τώρα δεδομένα της εσωστρέφειας, της μιζέριας και της απογοήτευσης, και που θα οδηγεί σε ένα ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως πραγματικά αξίζει στους επιστήμονες αυτού του χώρου. Ανακοίνωσε, μάλιστα, ότι για τον σκοπό αυτό, από το νέο έτος, θα υλοποιηθεί ένα πλήρες και οργανωμένο πρόγραμμα εκπαιδευτικών και μεταπτυχιακών σπουδών που θα καταξιώσουν τον Έλληνα φαρμακοποιό στο επίπεδο που δικαιούται.
Τέλος, οι διοργανωτές ανακοίνωσαν ότι το 4ο Πανθεσσαλικό Φαρμακευτικό Συνέδριο θα πραγματοποιηθεί στην Καρδίτσα.
