Τα 47 πιο επικίνδυνα σημεία κατολισθήσεων, από τα 121 συνολικά, που προέκυψαν μετά τις πρόσφατες βροχοπτώσεις στο οδικό δίκτυο του Ανατολικού Πηλίου, καταγράφει γεωτεχνική μελέτη, που έχει εκπονήσει η Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας από τον Μάρτιο του 2016.
Στο πλαίσιο της μελέτης διαπιστώθηκαν συνολικά 47 θέσεις, κατά μήκος του εθνικού δικτύου, εκ των οποίων ορισμένες κρίθηκε ότι έχρηζαν άμεσης επέμβασης και αποκατάστασης. Μελετήθηκαν συνολικά 6 διαδρομές, πάνω στις οποίες καταγράφηκαν οι συγκεκριμένες θέσεις. Οι διαδρομές αυτές ήταν: Χάνια – Πουριανός Σταυρός, Χάνια – Καράβωμα, Καράβωμα – Ζαγορά – Πουρί, Καράβωμα – Κισσός, Δέλτα Μηλεών – Κισσός, Ζαγορά – Χορευτό.
Τα περισσότερα επικίνδυνα σημεία διαπιστώθηκαν στη διαδρομή Δέλτα Μηλεών – Κισσός, όπου καταγράφηκαν συνολικά 11 θέσεις σε απόσταση 28,2 χλμ. Στη διαδρομή Χάνια – Καράβωμα (14 χλμ) καταγράφηκαν 10 θέσεις, στη διαδρομή Καράβωμα – Ζαγορά – Πουρί (25 χλμ) 8 θέσεις, στη διαδρομή Χάνια – Πουριανός Σταυρός (7 χλμ) 6 θέσεις, όπως επίσης και στις διαδρομές Καράβωμα – Κισσός (12,1 χλμ) και Ζαγορά – Χορευτό (7,6 χλμ) καταγράφηκαν από 6 θέσεις.
Βεβαίως ο αριθμός είναι μεγαλύτερος, αφού δεν καταχωρήθηκαν οι θέσεις, που κρίθηκαν απλώς αμελητέας επικινδυνότητας, κατασκευαστικών κακοτεχνιών και φθοράς λόγω χρόνου και χρήσης.
Γενικότερα, στην περιοχή, στις υγρές περιόδους του έτους, όπου το στοιχείο των βροχοπτώσεων χαρακτηρίζεται ιδιαίτερα έντονο, το εθνικό οδικό δίκτυο του Πηλίου έχει υποστεί σημαντικές αστοχίες. Το κύριο οδικό δίκτυο διέρχεται από προβληματικούς γεωλογικούς σχηματισμούς, με έντονη διέλευση υπόγειων υδάτων (σχηματισμοί υψηλής και μέτριας διαπερατότητας) και με ενεργή γεωμορφολογία, λόγω φυσικοχημικών διεργασιών (αποσάθρωση και διάβρωση). Η κύρια οδική αρτηρία σε πολλά σημεία έχει θεμελιωθεί επάνω σε παλαιές επιχωματώσεις, σε ασταθή επιφανειακά εδαφικά στρώματα, όπως επίσης και σε πρανή με μεγάλες κλίσεις. Επίσης λόγω παλαιότερης χάραξης , έχουμε έλλειψη σημαντικών έργων αντιστήριξης και διαχείρισης επιφανειακών και υπόγειων υδάτων. Η υφιστάμενη κατάσταση επιβαρύνεται και από τα κυκλοφοριακά φορτία, τα οποία έχουν αυξηθεί σημαντικά με την πάροδο του χρόνου. Επιπρόσθετα η έντονη ανοικοδόμηση με κατασκευές κάθετα στην δίαιτα των υπόγειων υδάτων, καθώς επίσης και η κατασκευή δευτερευουσών – ιδιωτικών οδών, συμβάλλουν στην υπάρχουσα κατάσταση.
Τα σημεία υψηλής επικινδυνότητας
Ένα από τα σημεία υψηλότερης επικινδυνότητας, σε μια κλίμακα από το 1 έως το 5, εντοπίστηκε στη διαδρομή Χάνια – Πουριανός Σταυρός, όπου παρατηρήθηκε στο οδικό δίκτυο καθίζηση 5 εκατοστών περίπου, ενώ ο τοίχος αντιστήριξης από σκυρόδεμα παρουσίαζε σημαντικότατη ζημιά σε όλο το μήκος του και διαπιστώθηκε μετατόπιση αυτού, ενώ είχε υποστεί επίσης καθίζηση και περιστροφή.
Ένα άλλο «κόκκινο» σημείο εντοπίστηκε στη διαδρομή Καράβωμα – Ζαγορά – Πουρί, πριν από την είσοδο στον οικισμό της Ζαγοράς, σε πρανές με σημαντική κλίση, όπου έχουν εκδηλωθεί κατολισθήσεις επί σειρά ετών, ενώ στη διαδρομή Δέλτα Μηλεών – Κισσός υψηλή επικινδυνότητα διαπιστώθηκε στο 48ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Βόλου-Νεοχωρίου-Ζαγοράς, λίγο πριν από την είσοδο στον οικισμό του Ξουριχτίου, σε πρανές με σημειακή κλίση περίπου 45 μοιρών. Στο συγκεκριμένο σημείο προϋπήρχε και λειτουργούσε λατομείο αδρανών υλικών. Στην ίδια διαδρομή εντοπίστηκε ένα ακόμη σημείο, όπου η καθίζηση του οδοστρώματος, κατά τον χρόνο εκπόνησης της μελέτης, έφθανε τουλάχιστον το 1 μέτρο, με μήκος 100 μέτρα σε όλο το πλάτος του. Στην μία πλευρά του δρόμου οι τοίχοι αντιστήριξης είχαν υποστεί θραύσεις, αποκολλήσεις και διαμπερείς ρωγμές, ενώ στην άλλη πλευρά οι αντίστοιχοι τοίχοι είχαν υποχωρήσει.
Όπως επισημαίνεται στη μελέτη, κατά τη διάρκεια των εργασιών στο οδικό δίκτυο διαπιστώθηκαν περισσότερες από τις επίμαχες θέσεις, οι οποίες όμως κρίθηκαν μικρής επικινδυνότητας.
Αιτίες κατολισθήσεων
Σημειώνεται, πάντως, ότι σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις, όπου διαπιστώθηκαν βλάβες, ήταν εμφανής η απουσία ριζικής επισκευής του δρόμου, γεγονός που ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για τα φαινόμενα. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της γεωλογικής – γεωτεχνικής μελέτης, για τη διαμόρφωση συνθηκών επικινδυνότητας ευθύνονται μεταξύ άλλων η ανθρώπινη παρέμβαση στη φύση, η αγροτική και δασική οδοποιία, η γεωλογική διάρθρωση των εκάστοτε περιοχών, η ανυπαρξία, η καταστροφή και ο μη επιμελής καθαρισμός των ρείθρων του οδοστρώματος, η συνεχής άρδευση των κτημάτων, ακόμη και τους χειμερινούς μήνες, μέσω των αρδευτικών τσιμενταυλάκων, η γήρανση του οδικού δικτύου, σε απόλυτο συνδυασμό με την επιβάρυνσή του με φορτία κυκλοφορίας πολύ μεγαλύτερα από αυτά που υπήρχαν κατά τον χρόνο κατασκευής του, η έλλειψη οργανωμένων δικτύων απορροής των όμβριων υδάτων. Τη μελέτη έκανε ο γεωλόγος M.Sc. Θεόδωρος Τσιάμης.
